Toneelschrijver, waar theater tot leven komt.
Een klucht schrijven!
Ray Cooney’s 6 tips voor de perfecte deurenkomedie.
Ray Cooney, wie zijn naam hoort linkt deze onmiddellijk aan een reeks kluchten of deurenkomedies van topniveau. Niet zo verwonderlijk als je bedenkt dat Ray Cooney al jarenlang hofleverancier is van razendsnelle, intelligente en vooral hilarische komedies. Wie ooit heeft meegespeeld in een klucht, al dan niet van Ray Cooney, of zelf ooit een klucht of komedie heeft proberen te schrijven zal weten dat dit genre aartsmoeilijk is om op te voeren of schrijven. Hieronder vind je 6 tips van de grootmeester zelf die u kunnen helpen bij het schrijven van uw eigen klucht. In combinatie met mijn online cursus “schrijven voor toneel” beschik je meteen over de nodige handvaten om aan de slag te gaan.
1) Het verhaal
Bij het schrijven van een klucht gaat Cooney nooit op zoek naar een komische verhaallijn, zijn verhalen neigen veel eerder naar tragedie dan naar komedie. Neem bijvoorbeeld het stuk “Foei minister” Hier wordt een onbezorgde avond op hotel van een minister op zijn kop gezet nadat zijn minnares een lijk aantreft in de hotelkamer. In een poging op zijn huwelijk en politieke carrière te redden probeert de minister de hele situatie in de doofpot te steken. In het echte leven is deze situatie een enorme tragedie, je begrijpt meteen wat er allemaal op het spel staat voor het hoofdpersonage. Maar in een klucht vormt deze dramatische situatie de aanleiding voor een hoop komische situaties.
2) Personages
De Personages in Cooney’s kluchten zijn steeds Geloofwaardig en herkenbaar. Dit is een absolute voorwaarde als je wil dat het publiek zich kan identificeren met de personages. Het zijn niet zozeer de personages, maar eerder de situaties die uit de hand lopen. Doodgewone mensen die in situaties terechtkomen die ze niet kunnen controleren.
3) Herschrijven
Je moet als auteur bereid zijn om jouw klucht te herschrijven. Cooney geeft aan dat hijzelf nooit van de eerste keer het stuk 100% perfect schrijft. “Het originele script is vergelijkbaar met een middenklasse Ford-Auto, terwijl het script dat uiteindelijk op West-end wordt opgevoerd de stijl en klasse van een Rolls-Royce moet bereikt hebben.”
Hij doet dit door vrij snel een lezing te organiseren, daarna gaat hij terug naar het script om er structurele wijzigingen bij aan te brengen, personages toe te voegen of te verwijderen en delen te herschrijven. Daaropvolgend volgen er meer en meer try-out totdat het stuk zo perfect mogelijk is.
Lees ook! Toneelstukken schrijven, een online cursus.
4) Casting
Je zult begrijpen dat een goede klucht ook een topcast nodig heeft. Vaak wordt verondersteld dat Comedians de ideale acteurs zijn voor een klucht. Niets is echter minder waar, een klucht heeft een acteur nodig die drama kan spelen. En dat is slecht een eerste vereiste, ze moeten ook de uithouding, techniek en precisie hebben die een klucht vereist. En het allerbelangrijkste is dat de acteur een teamspeler is. Ze kunnen zich in een klucht niet verstoppen achter prachtige monologen, ze moeten samenwerken om de situaties binnen de klucht het hoofd te bieden.
5) Tijd
Een regel die Cooney zichzelf oplegt is deze van de werkelijke tijd. Een publiek dat twee uur doorbrengt in het theater ziet ook een verhaal dat zich in een tijdspanne van twee uur afspeelt. Er zijn geen tijdssprongen, veranderingen van omgeving of flashbacks. Indien er een pauze plaatsvind start de actie van het tweede deel exact waar het eerste deel is geëindigd. Deze stelregel verondersteld een enorme inzet van de toneelschrijver.
6) Intelligentie
Een laatste tip die Ray Cooney meegeeft is om nooit de intelligentie van het publiek te onderschatten. Hij is ervan overtuigd dat het publiek graag werkt voor zijn lach.
Informatie afkomstig van:
https://www.telegraph.co.uk/culture/theatre/10688416/Ray-Cooneys-six-rules-of-farce.html