Toneelschrijver, waar theater tot leven komt.
Hoe wordt een toneelstuk onderverdeeld?
over akte's, bedrijven en scènes.
Bij het beginnen met het schrijven van een toneelstuk, komt een van de eerste vragen die je jezelf kunt stellen vaak neer op: hoe wil ik mijn toneelstuk structureren? Heb ik interesse in een kort stuk zonder pauze, dat in de theaterwereld bekendstaat als een "eenakter"? Of geef ik de voorkeur aan een langer stuk met geplande pauzemomenten ertussen? Het inlassen van pauzes biedt het publiek de gelegenheid om even uit te rusten, wellicht wat te eten of te drinken. Deze pauzes hebben ook een gunstig effect voor toneelverenigingen, aangezien ze extra inkomsten kunnen genereren. In elk geval zal je geconfronteerd worden met termen zoals "akte", "bedrijf" en "scène", welke elk specifieke delen van een toneelstuk beschrijven en soms overlappend lijken. Om hier duidelijkheid in te scheppen, zal ik deze termen nader uitleggen, beginnend bij de grootste eenheid en vervolgens naar de kleinere delen.
Het Toneelstuk
Het toneelstuk zelf vormt de grootste eenheid. Het omvat het volledige verhaal, vanaf het aanvangsmoment tot de afronding. Stel je dit voor als een allesomvattend pakket dat aktes, bedrijven en scènes omvat. Dit toneelstuk kunnen we verder ontleden in kleinere delen.
De Akte
Een akte is een meeromvattende eenheid die bestaat uit verschillende bedrijven. Gewoonlijk behandelt elke akte een specifiek gedeelte van het verhaal. Aktes vertonen vaak een eigen thematische ontwikkeling en fungeren als een soort overkoepelende raamwerk voor het gehele toneelstuk. Je kunt aktes vergelijken met grote bouwstenen die het verhaal in verschillende delen opdelen, elk met hun eigen nadruk op dramatiek. Aktes zijn behulpzaam bij het opbouwen van spanning en het creëren van emotionele intensiteit in het verhaal. Ze dienen ook als overgangsmomenten voor belangrijke ontwikkelingen in het verhaal.
De praktijk van het opdelen van toneelstukken in aktes stamt uit de tijd van de oude Griekse tragedies en heeft zich doorheen de geschiedenis verder ontwikkeld. Traditioneel gezien bevatten toneelstukken drie aktes, maar moderne toneelwerken variëren in het aantal aktes en hun duur. Hedendaagse toneelstukken bevatten vaak een akte voor de pauze en een akte na de pauze.
Het Bedrijf
Het bedrijf is een kleinere segmentatie dan een akte en wordt gebruikt om het deel van het toneelstuk aan te duiden dat zich op een specifieke locatie en binnen een welomschreven tijdsbestek afspeelt. Om het simpel uit te leggen, blijft een bedrijf van een toneelstuk actief totdat er een tijdsprong of een verandering in het decor plaatsvindt.
De Scène
Wanneer we de verdeling binnen een bedrijf verder ontleden, komen we uit bij de scène. Als een bedrijf eindigt door middel van een tijdsprong of een decorwijziging, zijn de regels bij een scène nog strikter. Een scène omvat het gedeelte van het toneelstuk waarin een specifiek aantal personages op het podium aanwezig is. Op het moment dat er een nieuw personage verschijnt of een personage het podium verlaat, eindigt de scène. Hoewel deze overgang tussen scènes voor het theaterpubliek minder zichtbaar is, biedt het wel een stevigere structuur binnen het toneelstuk. Dit komt van pas tijdens de repetities, waarbij acteurs niet altijd op elk repetitiemoment aanwezig hoeven te zijn.
Conclusie
Het creëren van een toneelstuk begint met de cruciale vraag hoe je het wilt structureren: als een korte eenakter zonder pauze of als een langer stuk met geplande onderbrekingen. Terwijl je aan de slag gaat, zul je vertrouwd raken met termen zoals "akte", "bedrijf" en "scène", die elk belangrijke onderdelen van een toneelstuk vormen. Aktes fungeren als overkoepelende bouwstenen, waarbinnen bedrijven specifieke delen van het verhaal behandelen. Bedrijven worden vervolgens verder onderverdeeld in scènes, die momenten van interactie tussen personages aangeven. Deze gelaagde structuur geeft vorm aan het toneelstuk, waardoor het toneelstuk een praktisch werkbaar documetn wordt.