Toneelschrijver, waar theater tot leven komt.
8 tips voor een goede Akoestiek,
Over galm, geluidskwaliteit en absorbtie.
Al in de Grieks-Romeinse tijd was men er zich van bewust hoe belangrijk de verstaanbaarheid in het theater is. Om ervoor te zorgen dat ieder woord dat de acteurs uitspraken goed gehoord werd was het niet alleen van belang dat er duidelijk gearticuleerd werd, maar er moest ook een goede akoestiek zijn. Aan de bouw van deze klassieke theaters valt op te merken hoe ingenieus er in die tijd al over akoestiek werd nagedacht. In deze tijd, waar er in veel theatervoorstellingen gebruik wordt gemaakt van zendmicrofoons is een goede akoestiek nog steeds van onschatbare waarde. Hoewel er in de loop van de tijd veel is veranderd in de manieren om deze akoestiek te bekomen, blijft het basisprincipe grotendeels hetzelfde.
Er worden verschillende definities gegeven aan de term akoestiek, zo wordt er gesproken over hoe het geluid klinkt in een ruimte, maar ook over hoe geluid zich weerkaatst in een ruimte. Een volledigere definitie wordt gegeven door te stellen dat de akoestiek de wetenschap is van het opwekken, voortplanten en de perceptie van geluid. Eenvoudig gezegd komt het erop neer dat de term akoestiek wordt gebruikt om aan te geven hoe geluid zich binnen een ruimte gedraagt.
Er is algemeen geweten dat geluid bestaat uit trillingen die zich voortbewegen in de lucht, hoe deze trillingen bewegen binnen een bepaalde ruimte heeft alles te maken met hoe deze ruimte is opgebouwd, welke materialen er zijn gebruikt, en of deze ruimte vol of leeg is. Zo zijn de akoestische eigenschappen van een sporthal geheel anders als deze van een theaterzaal, wat maakt dat de weerkaatsing van het geluid in een sporthal voor erg veel galm zorgt, wat er op zijn beurt voor zorgt dat deze zalen veel minder geschikt zijn voor theatervoorstellingen dan een speciaal daarvoor uitgeruste theaterzaal. Ook de opvulling van een locatie is bepalend voor de akoestiek, zo zal een lege woonkamer, zonder meubels veel meer galmen dan wanneer deze woonkamer gevuld is met kasten, zetels, gordijnen enzovoort. Dit komt doordat deze meubels, gordijnen en zetels een groot deel van de geluidstrillingen absorberen.
Hoe zorg je voor een goede akoestiek in een theaterzaal?
Om een theaterzaal of andere ruimte te voorzien van een zo goed mogelijke akoestiek zijn er verschillende mogelijkheden. hieronder vind je 8 nuttige tips.
1 Nagalmtijd
In het algemeen wordt er gesteld dat de nagalmtijd in een theaterzaal zo’n 1 à 1,3 seconden mag bedragen, voor sommige muziekoptredens ligt deze waarde iets hoger.
2 Absorberen
Hoewel de theaterstoelen en het publiek al instaan voor een groot deel van de absorptie van de galm is het toch van belang om de rest van de theaterruimte ook te voorzien van geluidsabsorberende stoffen.
3 Gelijke nagalmtijden
Het is verder ook aangewezen dat de nagalmtijd zowel in het auditorium als op het toneel dezelfde is, dit is niet altijd even evident doordat de hoogte van de toneeltoren meestal hoger is dan deze van de tribune. Hierdoor is het een goed idee om de podiummuren te behandelen met een speciaal geluidsabsorberend materiaal.
4 Isoleer de achterwand
Hoewel de weerkaatsing op de achterwand van het podium vaak niet te horen zal zijn door het publiek kan dit wel storend zijn voor de acteurs, hierdoor wordt deze achterwand vaak voorzien van een achterdoek of font.
5 Behandel de balkonrand
Wanneer er een balkon aanwezig is in de zaal is er ook een risico dat het geluid op de rand hiervan weerkaatst, daarom dat het behandelen van deze wand nooit een slecht idee is.
6 Onder het balkon
Voor het publiek dat ver onder het balkon zit kan er ook geluidsvervorming optreden, daar om zou het balkon niet dieper mogen zijn dan het dubbele van zijn hoogte, ideaal zou de diepte van het podium gelijk zijn aan zijn hoogte.
7 scheiding theaterzaal en foyer
Ook het lawaai uit de foyer kan storend zijn tijdens een theatervoorstelling, daarom is een goede akoestische scheiding van theaterzaal en foyer erg belangrijk.
8 gebruik onregelmatige oppervlakken
Als laatste heeft geluid de eigenschap om tussen evenwijdige oppervlakte rond te galmen, om deze echo’s te vermijden kan men onregelmatige oppervlakken voorzien aan de muren, dit principe wordt ook toegepast in een muziekstudio. Men kan de muren ook voorzien van geluidsabsorberend materiaal indien het aanbrengen van onregelmatige oppervlakken geen optie is.
Â
Dat akoestiek erg belangrijk is binnen het theater is geen geheim, maar als acteur blijft het nog steeds van groot belang dat je voldoende articuleert anders zal een goede akoestiek niet voldoende zijn om je verstaanbaar te maken naar het publiek.